Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev, Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) 22. Devlet Başkanları Zirvesinde yaptığı konuşmada, önümüzdeki yıl ŞİÖ uluslararası gıda güvenliği konferansının yapılmasını önerdi. Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert ise askeri ve siyasi alanda savunma ve istihbarat birimleri arasında iş birliğini artırma teklifinde bulundu. Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov ise "uluslararası suçla mücadele merkezinin" açılmasından yana olduğunu dile getirdi. Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman da ŞİÖ’ye bağlı ayrı bir uyuşturucuyla mücadele yapısının oluşturulmasını önerdi.
Özbekistan’ın Semerkant kentinde Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) 22. Devlet Başkanları Zirvesi gerçekleştirildi. Zirveye Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman, Türkmenistan Cumhurbaşkanı Serdar Berdimuhamedov, Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif, Hindistan Başbakanı Narendra Modi ve İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi katıldı. Türkiye’nin "diyalog ortağı" statüsü olduğu ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ilk kez katıldığı zirvede Moğolistan Cumhurbaşkanı Ukhnaagiin Khurelsukh, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko ise gözlemci olarak yer aldı.
Özbekistan’dan "Uluslararası gıda güvenliği konferansı" teklifi
Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev ŞİÖ’nün genişlediğini ve ortaklık bağlarının geliştiğini belirterek, “Bugün İran’ın örgüte tam yetkili üye olarak yükümlülükler memorandumu imzalanıyor” dedi. Mısır ve Katar’ın ŞİÖ’nün diyalog ortağı memorandumunun imzalanmasını takdirle karşıladıklarını söyleyen Mirziyoyev, ayrıca Belarus’a ŞİÖ’ya tam üye, Bahreyn, Kuveyt, Birleşik Arap Emirlikleri, Myanmar ve Maldivler’e diyalog ortağı statüsü verilmesi sürecinin başlatılmasına ilişki karar alınacağını söyledi. Cumhurbaşkanı Mirziyoyev, önümüzdeki yıl ŞİÖ uluslararası gıda güvenliği konferansının yapılmasını, ŞİÖ bölgesinde turizmi geliştirme yılı ilan edilmesini önerdi.
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev yaptığı konuşmada, bölgesel güvenliğin güçlendirilmesinin ŞİÖ’nün önceliklerinden olmaya devam ettiğini belirtti. Bu alanda daha önce kabul edilen ortak faaliyetleri öngören belgelerin uygulanmasına devam edilmesi gerektiğinin altını çizen Tokayev, “Bu nedenle askeri ve siyasi alanda savunma ve istihbarat birimleri arasında iş birliğini artırmayı öneriyorum” dedi. Cumhurbaşkanı Tokayev, ŞİÖ’nün küresel ekonomik platforma dönüştürülmesi gerektiğini söyleyerek örgütün dünyanın dinamik olarak gelişmekte olan ekonomilerini birleştirdiğini dile getirdi. ŞİÖ ülkelerinin etkin ekonomik ve ulaştırma koridorları geliştirme konseptinin kabul edilmesinin karşılıklı lojistik bağlantıların iyileşmesinde ciddi bir başarı olduğuna dikkati çeken Tokayev, “Çin-Avrupa" yönünde demiryolu taşımacılığı ve Trans-Hazar uluslararası taşımacılık güzergahının yanı sıra Kazakistan ve Çin sınırında üçüncü bir demiryolu geçiş noktası inşa etme planlarından bahsediyoruz” dedi. Tokayev, bu bağlamda tüm ŞİÖ ortakları açılmakta olan imkanlardan yararlanmaya çağırdı.
ŞİÖ, üye devletler arasında karşılıklı güven ve iyi komşuluğu güçlendirmek amacıyla Çin, Kazakistan, Kırgızistan, Rusya ve Tacikistan tarafından 2001 yılında kuruldu. 2017 yılında Pakistan ile Hindistan’ın örgüte üyeliği kabul edildi. Geçtiğimiz yılın Eylül ayında Tacikistan’da yapılan ŞİÖ zirvesinde İran’ın örgüte üyeliğinin kabul edilmesiyle ve Mısır, Katar ve Suudi Arabistan’a diyalog ortağı statüsünün verilmesiyle ilgili süreç başlatılmıştı.
ŞİÖ’de Afganistan, Belarus ve Moğolistan gözlemci, Türkiye, Azerbaycan, Ermenistan, Kamboçya, Nepal ve Sri Lanka diyalog ortağı statüsünde yer alıyor.
