İzmir’de, Türk tarihinin dönüm noktası Lozan Barış Antlaşmasının 100. yıl kutlamaları başlarken, tarihi saat kulesi ay yıldızlı bayrağın rengine büründü, Foça’da düzenlenen gençlik kampında Lozan konuşuldu. Gençlerle beraber söyleşiyi dinleyen Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, Lozan üzerinden İzmir Limanı’nın satışına ilişkin bir açıklama yaparak, “Lozan’a koydurduğumuz hakkı, para karşılığında satmak istiyorlar. 100 yıllık mücadele öyle gözüküyor ki bitmemiştir” dedi.
İzmir Büyükşehir Belediyesi, 24 Temmuz Lozan Antlaşmasının 100. yıl dönümü nedeniyle kutlama programı düzenledi. Kutlamaların ilki Foça Kumburun Sahili’nde düzenlenen gençlik kampıyla başladı. İki günlük kampın son gününde, Milli Bayramlar Komitesi Başkanı Ulvi Puğ’un moderatörlüğünde Tarih Vakfı Başkan Yardımcısı Nurşen Gürboğa’nın katılımıyla “Gençlerle Lozan’ı konuşuyoruz” başlıklı söyleşi düzenlendi. Söyleşiyi İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, Foça Belediye Başkanı Fatih Gürbüz ile birlikte dinledi.
“Bizim en güçlü dayanağımız, varlık sebebimiz Lozan’dır”
Söyleşinin ardından gençlere seslenen İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, Lozan’ın bu ülkenin varlık sebebi olduğunu belirterek, “Bu bir askeri zafer, siyasi zafer, diplomatik zafer. Bu zaferin kazananı Ankara Hükümeti ise kaybedenleri de İngilizler, Fransızlar, İtalyanlar ve niceleri. Lozan için ‘tapu senedi’ derler. Buna da bütün kalbimle inanıyorum. Bizim en güçlü dayanağımız, varlık sebebimiz Lozan’dır. Yüzyıl öncesinde yanmış, yıkılmış coğrafyada, büyük bir yoksulluğun hakim olduğu coğrafyada yeni bir devlet kurmak ve oradan muasır medeniyetler seviyesine yol almaya başlamak büyük bir başarı. Mustafa Kemal Atatürk gerçekten olağanüstü bir deha, bir lider ve büyük bir kumandan. Lozan’da azınlıklar meselesi, kabotaj meselesi hala aslında tartışması bitmemiş meseleler. Lozan’ın yüzyıl önce elde ettiği kazanımlar, hala acaba bir yerden geri ittirilebilir mi, hala bir yerlerden geri götürülebilir mi beklentisi var bazılarında” diye konuştu.
“100 yıl sonra İzmir Limanı’nı satmak istiyorlar”
İzmir Limanının satışına değinen Başkan Soyer, “Yüzyıl önce limanlarımızda, kendi özgür irademizle ticaret yapabilmek için Lozan’a koydurduğumuz hakkı ciddi paralar karşılığında Arap sermayesine satmak istiyorlar. 100 yıllık mücadele öyle gözüküyor ki bitmemiştir. Bu millete, bu güzelim coğrafyaya, Anadolu’ya sahip çıkmaya devam edeceğiz. Atalarımıza olan borcumuz, gelecek nesillere olan borcumuz için sahip çıkacağız. Eğer bu topraklarda bugün barış içinde yaşayabiliyorsak, emin olun ki Mustafa Kemal Atatürk’e ve kahraman atalarımıza borçluyuz. O nedenle bu borç son nefese kadar unutmamamız gereken bir borçtur” dedi.
“Lozan Türk milletinin kanıyla sulanan vatanın tapu senedidir”
Söyleşinin açılışında konuşan Milli Bayramlar Komitesi Başkanı Ulvi Puğ, diplomasi zaferiyle taçlandırılmamış hiç bir askeri zaferin tam anlamıyla zafer olmadığını söyledi. Puğ, “Çünkü, cephede kazandıklarınızı masada kaybedebilirsiniz. O yüzden cephede size zafer kazandıran komutan kadar, masada sizi temsil edecek isim de önemlidir. Ne mutlu ki Türk milleti; Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde dünyanın en büyük, en anlamlı, en onurlu Kurtuluş Savaşı zaferini kazanmıştır. Ve ne mutlu ki onun görevlendirdiği İsmet İnönü yönetimindeki Türk heyeti de Lozan’da çok büyük bir diplomasi zaferi kazanmıştır. Lozan Barış Antlaşması; Türk milletinin kanıyla sulayıp, canıyla bedelini ödediği toprakların vatan olarak tescilini sağlayan bir tapu senedidir” diye konuştu.
Lozan’ı anlattı
Söyleşide Tarih Vakfı Başkan Yardımcısı Nurşen Gürboğa, Mustafa Kemal Atatürk’ün başlattığı Kurtuluş Savaşından Lozan Barış Antlaşmasına giden süreci, Lozan’ın kazanımlarını, kazanımların Türkiye ve dünya açısından önemi gibi birçok konuyu gençlere anlattı.
Doç. Dr. Nurşen Gürboğa, “Lozan Barış Antlaşmasının gizli maddesi yoktur. ‘Yarın Lozan’ın 100. yılı yarından sonra madenlerimizi kullanmamız serbesttir’ diye bir şey yok. Lozan, başka ülkelerin sınırlarına ve egemenlik haklarına saygı göstermeyi ve kendi ülkemizin egemenlik haklarına saygı gösterilmesini isteyen bir anlaşmadır. Bu nedenle Lozan Antlaşması yayılmacı bir dış politikayı desteklemez” diye konuştu.
Soyer gençlerin bilgi oyununa katıldı
Konuşmaların ardından Başkan Soyer, gençlerle birlikte “Bil Bakalım” adlı bilgi yarışması oyununu oynadı. İzmir’e ve Lozan Barış Antlaşmasına dair soruların sorulduğu oyunda keyifli anlar yaşandı. Başkan Soyer, oyunun ardından gençlerle sohbet ederek hatıra fotoğrafı çekildi.
Saat kulesi kırmızı beyaz
Gençler Foça’da Lozan’ı masaya yatırırken, İzmir’in simgesi saat kulesi ise Türk bayrağının renklerine büründü. Lozan Barış Antlaşmasının 100. yılı şerefine kırmızı beyaz ışıklarla aydınlatılan saat kulesinde İzmirliler hatıra fotoğrafları çektirdi. İzmir Büyükşehir Belediyesi, Lozan’ın 100. yılı kutlamaları çerçevesinde tiyatrodan sergiye, konserden söyleşiye kadar çok sayıda etkinlik düzenleyecek.
