33 yıllık KDV yasası değişiyor

Maliye Bakanı Naci Ağbal, Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) sevk edilen Katma Değer Vergisi Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı'nın içeriğiyle ilgili yazılı açıklama yaptı. Bakan Ağbal, 1985 yılında yürürlüğe giren Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 33 yıldır uygulandığına işaret ederek, kanunun temel yapısının bugüne kadar çok önemli bir değişikliğe uğramadığını vurguladı. Katma Değer Vergisi Kanunu'na ilişkin geçen yıl başlatılan kapsamlı çalışmalar çerçevesinde, kanunun uygulanmasına ilişkin sorunlar tespit edildiğini ifade eden Ağbal, diğer ülke örneklerinin analiz edildiğini ve sivil toplum örgütleriyle toplantılar yapıldığını aktardı.  Çalışma sonuçlarının taraflarla tekrar paylaşıldıktan sonra kanun tasarısının oluşturulduğuna dikkati çeken Ağbal, "Kanun tasarısının amacı; yatırımı, üretimi ve ihracatı desteklemek, işletmeler üzerinde oluşan finansman yükünü ortadan kaldırmak, küçük ve orta ölçekli işletmelerin vergiye uyumunu kolaylaştırmak, kayıtlılığı teşvik etmek ve vergi uygulamalarında mükellef haklarını güçlendirmektir. Bu amaç çerçevesinde 25 maddeden oluşan kanun tasarısı oluşturulmuştur" ifadelerini kullandı. DEVREDEN KDV'YE İADE İMKANI Ağbal, reform niteliğinde değişiklik öngören en önemli düzenlemenin, indirim yoluyla giderilemeyen sonraki döneme devreden katma değer vergisinin mükellefe iade edilmesi olduğunu belirterek, şu bilgileri paylaştı: "İşletmeler, yaptıkları yatırımlar veya alışları nedeniyle yüklendikleri KDV'yi, eğer yeterli düzeyde tahsil ettikleri KDV yoksa sonraki dönemlere devretmekte ve devletten iade olarak talep edememekte. Bu durum, birçok işletmenin bilançosunda yıllara yayılan devreden KDV stokunun oluşmasına neden olmakta. Mevcut yasa, kronik hale gelen bu sorunu devam ettirmektedir. İşletmelerimiz bu nedenle bir taraftan devreden KDV'leri varken diğer yandan finansman ihtiyacı çekmektedir. Bu sorunun ortadan kalıcı şekilde kalkması, işletmelerimizin üzerinde finansman yükü oluşmaması için devreden KDV'nin iade edilemeyeceği şeklindeki düzenleme yürürlükten kaldırılarak, devreden KDV'nin 12 ay içerisinde indirilememesi halinde mükellefe iadesi sağlanmaktadır. 12 aylık süre 3 aya kadar indirilebilecektir." Bu yıl sonuna kadar biriken ve sonraki dönemlere devreden KDV'nin, Maliye Bakanlığı tarafından belirli bir program dahilinde iade edilmeye başlanacağına işaret eden Ağbal, "Uzun yıllardır oluşan devreden KDV'nin, değişik yollarla mükellefe mahsuben veya nakden iadesinin önü açılıyor. Maliye Bakanlığı bütçe imkanlarını da gözeterek geçmiş yıllardan gelen devreden KDV'yi vergi incelemeleri yaparak iade etmeye başlayacak" değerlendirmesinde bulundu. ESNAFIN ÖDEYECEĞİ KDV'YE 2 AY ERTELEME Mecliste görüşülecek tasarıyla esnafa, KDV beyanında ihtiyari olarak kolaylaştırılmış beyan sistemi getirildiğine işaret eden Ağbal, "Yapılan düzenlemeyle işletme esasına göre defter tutan mükelleflerle serbest meslek erbabı, aylık KDV dahil hasılatları üzerinden alışları nedeniyle yüklendikleri KDV'nin tutarına bakmaksızın belirlenen bir oranda KDV beyanında bulunacaklardır. Böylelikle küçük işletmeler daha kolay bir sistemle KDV yükümlülüklerini yerine getirecektir" bilgisini verdi.  Ağbal, esnafın ödeyeceği KDV'ye 2 ay erteleme sağlanacağını belirterek, işletme hesabı esasına göre defter tutan küçük işletmelere, aylık KDV beyannamelerine göre tahakkuk eden vergiyi, normal vade tarihini takip eden ikinci ayın sonuna kadar ödeme imkanı verildiğini bildirdi.  İhracatçılara yapılacak KDV iadelerinin hızlanacağını ifade eden Ağbal, mevcut sistemde ihracat işlemlerinde sadece ihraç edilen malın bünyesine giren yüklenilen KDV'nin iade edilebildiğini, yapılan değişiklikle yüklenilen KDV dışındaki diğer KDV'nin de iade edilebileceğini vurguladı.  Ağbal, istisnaların da kapsamının genişletildiğine dikkati çekerek, şunları kaydetti:  "Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerine yönelik makine ve teçhizat alımlarına KDV istisnası getiriliyor. Teknoloji geliştirme bölgesinde faaliyette bulunanların bu bölgelerde ürettikleri oyun yazılımlarına KDV istisnası sağlanıyor. Gümrüklü sahalarda verilen ardiye, depolama ve terminal hizmetleri tam istisna kapsamına alınmaktadır. Konfeksiyon kırpıntılarının teslimleri KDV'den istisna tutulmaktadır. Adi ortaklıkların sermaye şirketine dönüşmesi işlemi KDV'den istisna edilmektedir." HAYIRSEVERLERE KDV TEŞVİKİ Hayırseverlere KDV teşvikinin geldiğine dikkati çeken Ağbal, "Hayırseverler tarafından yaptırılarak ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına bağışlanan okul, sağlık tesisi, öğrenci yurdu, çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezi, ibadethaneler, yaygın din eğitimi verilen tesisler, gençlik merkezleri, gençlik ve izcilik kamplarının inşa edilmesine ilişkin hayırseverlerce satın alınan mal ve hizmetler KDV'den istisna tutulmaktadır" ifadesini kullandı. Ağbal, gümrüksüz satış mağazalarına yurt içinden yapılan mal teslimlerine KDV ve ÖTV düzenlemesi yapıldığına işaret ederek, gümrüksüz satış mağazalarına ve bunların depolarına yapılan teslimlerin KDV ve ÖTV'den istisna tutulmak suretiyle, yerli işletmeler aleyhine oluşan rekabet eşitsizliğinin giderildiğini aktardı. YABANCILARA SAĞLIK HİZMETLERİNDE KDV İSTİSNASI Yabancılara sunulan sağlık hizmetlerine KDV istisnasının geldiğini belirten Ağbal, sağlık turizmini teşvik etmek amacıyla yabancılara Türkiye’de bu alanda sunulan hizmetler için KDV istisnası getirildiğini, bunlar dışındaki diğer hizmetlerin KDV'ye tabi olmaya devam edeceğini bildirdi. Ağbal, bedelsiz teslim ve hizmetlere KDV teşvikinin geldiğine işaret ederek, şu bilgileri verdi: "Özel okulların, üniversite ve yüksekokulların verdiği bedelsiz eğitim öğretim hizmetleri, özel öğrenci yurtları tarafından verilen bedelsiz yurt hizmetleri, kanunların zorunlu kıldığı bedelsiz mal teslimleri ve hizmet ifaları, kamu kurumlarına yapılan bedelsiz mal teslimleri ve hizmet ifaları, gıda bankalarına yapılan bedelsiz çeşitli malzeme teslimleri, kanunda sayılan kamu kurum ve kuruluşlarına yapacakları bedelsiz teslimlere ilişkin, diplomatik temsilciliklerle yabancı hayır kurumlarına yapılan teslim ve hizmetleri nedeniyle yüklenilen KDV, gider yazılmak yerine indirim ve iadeye konu edilebilecek." KDV İNDİRİM HAKKINA KOLAYLIK Serbest bölgelere verilen hizmetler nedeniyle yüklenilen vergilerin indirimine imkan sağlandığına işaret eden Ağbal, ayrıca restorasyon işleri kapsamındaki mimarlık hizmetleri nedeniyle yüklenilen vergilerin indirimine de imkan verildiğini bildirdi. Ağbal, tasarıyla KDV indirim hakkına ilişkin kolaylıklar sağlandığına da dikkati çekerek şunları kaydetti: "KDV indirim hakkının vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılını takip eden yıl sonuna kadar kullanılabilmesine imkan sağlanmaktadır. Değersiz hale gelen alacaklara ilişkin teslim ve hizmet nedeniyle hesaplanmış olan katma değer vergisinin indirim konusu yapılabilmesine izin verilmektedir. Zayi olan amortismana tabi iktisadi kıymetlere ilişkin yüklenilen katma değer vergisinin indirimine imkan sağlanmaktadır." GRUP ŞİRKETLERİNDE BİRLEŞTİRİLMİŞ KDV DÖNEMİ Birbiriyle yüzde 50 ve daha fazla ortaklık ilişkisi olan şirketler ile kamu kurumlarına ait iktisadi işletmeler için ayrı ayrı değil, birleştirilmiş KDV beyannamesi verme imkanı getirildiğine işaret eden Ağbal, arsa karşılığı inşaat işlerinde de KDV matrahının daraldığını belirtti. Ağbal, "Sahibi olduğu arsayı müteahhide veren arsa sahibi, bunun karşılığında sadece aldığı konut veya iş yerleri için KDV ödeyecek." ifadesini kullandı. İKİNCİ ELDE KDV MATRAHI YENİDEN TANIMLANDI Maliye Bakanı Ağbal, ikinci el araç veya taşınmaz ticareti yapanların, mükellef olmayanlardan aldıkları ve vasfında önemli bir değişiklik yapmadan sattıkları araç veya taşınmazların tesliminde KDV matrahının, alış bedeli düşüldükten sonra kalan tutar olarak belirlendiğini kaydetti. Mükelleflerin katma değer vergisi iadelerini 3 ay içinde alabilmelerine imkan sağlandığına dikkati çeken Ağbal, aksi takdirde kendilerine faiz ödeneceğini ifade etti. VDK BÜNYESİNDE GRUP BAŞKANLIĞI KURULACAK KDV iade incelemeleri için Vergi Denetim Kurulu (VDK) bünyesinde yeni bir grup başkanlığı olarak "Katma Değer Vergisi İade İncelemeleri Grup Başkanlığı"nın kurulacağını bildiren Ağbal, serbest muhasebeci mali müşavirlere de belirli sınırlar dahilinde iade raporu düzenlettirebilme konusunda bakanlığa yetki verildiğini ifade etti.