Deli ve dahi kim?

Dahiler ve deliler kim? Aile, iş, sosyal yaşamda yer alan kişileri izledikçe, siyasetçilerin konuşmalarını düşündükçe; dahileri ve delileri anlamak kolaylaşıyor. İspanyol ressam Salvador Dali'ye aşırı tavırları nedeniyle deli sıfatı yakıştırılmıştı. Yaygın olarak bilinen Dahilik ile delilik arasında ince bir çizgi vardır sözü bilimsel olarak da doğrulandı. Psikologlar yaratıcı insanlarla, psikoz ve depresyonlu kişilerin Neuregulin 1 adlı ortak bir gene sahip olduğunu keşfetti. Neuregulin 1 adlı genin beynin gelişiminde önemli rol oynadığı, onun bir başka versiyonunun ise şizofreni ve manik depresyon gibi akıl hastalıklarıyla bağlantılı olduğu tespit edildi. Macaristan'daki Semmelweis Üniversitesi araştırmacıları, kendilerini çok yaratıcı bulan bir grup gönüllü üzerinde çalışmada gönüllülerin yaratıcılıkları ölçüldü. Kan testinde Neuregulin 1 adlı gene sahip olanların daha yaratıcı ve başarılı, aynı zamanda da depresif kişiliklere sahip oldukları saptandı. İşte üstün zekalı çocuk beyni Hacettepe Üniversitesi araştırmacıları, üstün zekâlı çocuklarla dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu bulunan çocukların beyin yapılarını Türkiye'de ilk kez fonksiyonel Manyetik Rezonans (MR) görüntüleme tekniğiyle inceledi. Araştırmada, üstün yeteneklilerin beyinlerinin küçük bir bölümünü kullansalar bile başarıya ulaştıkları, dikkat eksikliği ya da hiperaktivite sorunu bulunanların ise beynin büyük bölümü kullanılmasına rağmen yanılma payının yüksek olduğu ortaya çıktı. Araştırmacılarından Prof. Dr. Sirel Karakaş, "Üstün zekâlı çocukların karmaşık bir görsel-mekânsal görevi genelde, beyinlerinin daha küçük bölümlerini çalıştırarak yerine getirdiğini ortaya koyduk" diyor. En zeki insanlar mı? Batının palavraları mı? Zeki insan denildiğinde akla Alman bilim adamı Albert Einstein geliyor. Ancak biri var ki, IQ' su ile neredeyse Einstein'ı, yanında ilkokul öğrencisi durumuna sokuyor. Adı, Marilyn vos Savant. Bugüne kadar hesaplanan en yüksek IQ seviyesine sahip olan 62 yaşındaki Amerikalı kadın bir süre dünya çapında şöhretin tadını çıkardıktan sonra, şimdi zekâsını başkalarının hizmetine veriyor. IQ'su ise, bugüne kadar ölçülen en yüksek seviyede 228. Savant, New York'un ünlü Parade dergisinde "Ask Marilyn" köşesinde okuyucuların çözmekte zorlanarak kendisine gönderdiği soruları yanıtlıyor. 30 yıl boyunca, birçok işte çalışan Savant, şöhreti 1986'da Guinness Rekorlar Kitabı'na "Dünyanın en zeki insanı" olarak başvurmasıyla kazanmış. O zamandan beri yapılan birçok IQ testinde, aynı skoru koruyan kadının belli bir uzmanlık alanı yok. Boş zamanlarında, böceklerinin evriminden, ekonometriye, sosyolojiden, kuantum fiziğine kadar birçok farklı alanda kendisini eğitiyor. "Bu kadar zeki olmak nasıl" sorusuna ise şu yanıtı veriyor: Zekâ da güzellik gibi. Ne kadarına sahip olursanız, hayat da o kadar kolaylaşıyor. Peki, bu kadar zeki bir kadın kiminle evli derseniz, kocası da ondan geri kalmıyor. Savant, 1987'den beri, "yapay kalbin" mucidi Amerikalı ünlü kalp doktoru Robert Jarvik ile evli. Dünya’nın en zeki isimleri Koreli fizikçi Kim Ung-yong / 210 İngiliz fizikçi Isaac Newton / 190 Fransız yazar ve filozof Voltaire / 190 Rus Dünya Satranç Şampiyonu Garry Kasparov / 190 İtalyan bilimadamı ve sanatçı Leonardo Da Vinci / 180 İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu / 180 Alman müzisyen Johann Wolfgang von Goethe / 179 Alman teolog Martin Luther / 170 İtalyan astronom Galileo Galilei / 165 Alman müzisyen Ludwig van Beethoven / 165 Alman fizikçi Albert Einstein / 160 İngiliz fizikçi Stephen W. Hawking / 160 Amerikalı aktris Sharon Stone / 154 İngiliz doğa tarihçisi Charles Darwin / 153 Bunlar bilinenler. Ama başarı; genetik yapısıyla, kural tanımayan, yalancılığı kimlik yapan insanlarda olur. Onlarda her türlü fırıldaklık olur. Kandırma, aldatma, yanıltma en büyük becerileridir. Konuşmak, ahkâm kesmek, her şeyi ben bilirim demek, dedikodu, rehavet, dalkavukluk, biat etmek, kişiye tapınmak, çıkarcılık değerler haline gelmişse o toplumda yüksek zekâ nerelerde kullanılıyor sorusu akla gelmez mi? Kimim dahi kimin deli olduğu mu önemli, yoksa kendini, insanları, bitkileri, hayvanları, doğayı, evreni ne kadar anladığı, önem verdiği ve faydalı olduğu mu? Yalancı ve hokkabazların etkin olduğu bir ortamda insan uyanmalıdır. Günün Sözü: Dehaya uzanan yol sabırdan geçer.