Hangi parti ilave ne kadar oy alırsa milletvekili sayısı artar?

Özellikle Cumhuriyet Halk Partisi cephesinde aylardır sürekli bir dedikodudur gidiyor. Yok efendim, “parti 2 bin oy daha alsaymış eğer, altıncı milletvekilinin de Ankara’ya gitmesi kaçınılmazmış!” Yok öyle bir şey! Partili ve seçmenlerin kafa karışıklığını düzeltmek için bu gün biraz rakamlar verelim de ilave milletvekili çıkarabilmek için kimin en az ne kadar oy toplaması gerektiği bilinsin. Yapılan son seçimde Bursa’da 2 milyon 28 bin 462 seçmen vardı. Bu insanların 1 milyon 806 bin 71’i sandığa gitti. Ve yüzde 2.42’si geçersiz sayılarak 1 milyon 762 bin 230 seçmenin oyu kabul edildi. Siyasi partilerin çıkaracağı milletvekili sayısını ortaya çıkaran hesaplama yöntemini buradan şimdi hiç anlatmıyorum ancak… Kullanılan geçerli oyun toplam milletvekili sayısına bölünmesiyle elde edilen sonuçlara göre Adalet ve Kalkınma Partisi Bursa’dan son yani, 9’ncu milletvekilini 35 bin 987 artık oyla çıkardı. Kentimizin çıkarabileceği yine son yani, 18’nci vekillik de böylece paylaşılmış olduğu için AKP’nin bu rakamından daha aşağıda kalan diğer partilerin artık oyları hiçbir işe yaramadı. Pek, ötekilerin artık oy miktarları ne kadardı? AKP’yi bu açıdan en yakından takip eden parti sanılanın aksine CHP değil, MHP oldu. Seçmenden aldığı 316 bin 629 oyla 3 milletvekili çıkarmış, geriye de hiçbir işe yaramayıp çöpe giden tam 30 bin 930 oyu kalmıştı Bursa’da MHP’nin. Yani önceki seçmen sayısına göre şöyle çok değil, 5 bin 500 oy daha alabilse MHP bu seçimde, AKP’nin 35 bin 987 artık oy rakamını geçeceği için hem bu parti 8’e inmiş olacak, hem de MHP’nin milletvekili sayısı 4’e yükselmiş olacak. Yani bu durumda partiler arasında kararsız kalıp da “ben AKP’nin aşağıya düşmesini istiyorum, başka da bir şey istemiyorum” diyen Bursalı seçmenin amacına ulaşabilmesi için tek yol MHP’yi desteklemek! Gelelim CHP’nin durumuna… Bursa’da toplam 498 bin 658 oy alarak 5 milletvekili çıkarabilen CHP’nin artık oyu sadece 9 bin 153 kadar. Bu seçimde 6’ncı sırayı da Meclis’e gönderebilmesi için ilave olarak kabaca yaklaşık 26 bin civarında oy arttırması lazım CHP’nin. Peki bu mümkün olur mu? Çok zor görünüyor çünkü, özellikle Ankara’daki patlamadan sonra sol seçmenin gözünde “mağdur” pozisyonuna bürünen HDP yine aynı başarıyı yakalayacak gibi görünüyor. Bir kere CHP’den kaçıp HDP’ye oy veren eski solcu tayfa yine tamamen oraya kitlenmiş durumda. Son seçimde yıllardır “haramilerin saltanatını yıkaceyiz” deyip duran Kemal Kılıçdaroğlu’nun partisine oy veren bir kısım seçmen de CHP’den umudunu iyice kesmiş durumda. Cumhuriyet Halk Partisi’nin görünürde iktidar şansının da olmaması yorgun taraftarlarını iyice bunalttı. Sadece “birilerini milletvekili yapma fabrikası” haline geldi CHP artık. Önümüzdeki seçimde oy kullanacak seçmen sayısının 17 bin kadar artmış olmasına rağmen bu parti yine 5’te, milletvekili aday listesinin 6’ncı sırasındaki “Niğdeli Tıkandı Mustafa” da yine Bursa’da kalacağa benziyor! Bursa’da 99 bin 629 oy alan yani 100 bin sınırına ulaşan HDP’nin artık oyuysa 4 bin 600 kadar. İkinci milletvekilini çıkarabilmesi için de 31 binden fazla ilave oy alması gerek. Yani bunun gerçekleşme olasılığı çok düşük. Dediğim gibi, ilave milletvekili çıkarmaya en yakın olan parti Bursa’da Milliyetçi Hareket Partisi. İlk defa oy kullanacak yeni genç seçmende karşılığı varsa dördüncüsünü de çıkarmaması işten bile değil. Tabii, bu arada seçmenin genel eğilimlerini de çok net bilemiyoruz. Hiç seçim atmosferi, hiçbir heyecan ve coşku yok ortada. O gün geldiğinde vatandaş sessizce giderek reyini verip gelecek. İki belirleyici unsuru var seçimin: Ekonomi ve terör! Kürt seçmen artık safını tamamen seçti. Eğer ortalama vatandaş HDP’nin yükselişinden rahatsızlık duyar, terör ve bombalama eylemlerinden dolaylı olarak bu partinin sorumlu olduğunu düşünürse kaçtığı MHP ve CHP’den eski yerine, AKP’ye  geri dönmesi an meselesi. Diğer taraftan seçimden sonra Amerikan Doları’nın 3 bin lirayı aşması da tam bir travma etkisi yarattı toplumda. Bu iki unsur ve “istikrar” beklentisi bir araya geldiğinde AKP’nin yeniden yükselişe geçmesi hiç kimseyi şaşırtmasın. O takdirde değil 2023, 2033’ü de zorlar bu parti. Ne kadar garip bir ortamda yaşıyoruz değil mi? Kim derdi ki günün birinde Fethullah Gülen takipçilerine “oylarınızı gidin HDP’ye verin” diyecek ve onların da önemli bir kısmı sandıkta mührü bu partiye basacak! Geçen seçimde Zaman Gazetesi’nden açık açık bu doğrultuda yayınlar yapıldı. Doğu ve Güneydoğu’da terörle mücadele için görev yapan polislerin kaldığı lojmanlarının bulunduğu bölgelerdeki sandıklardan ağırlıklı olarak HDP çıktı. Büyük bir kısmı Cemaatin okullarından yetişmişti çünkü. Bursa’da da yine Cemaat oyları HDP’ye gitmekle birlikte MHP’ye de açık destek verildi. MHP’nin oylarına sahip çıkacak cemaat mensuplarından oluşan özel sandık görevlileri ordusu çalıştı seçim sırasında. Yine bazı rakamlar vererek tamamlayalım bu günkü yazımızı… Yapılan son seçimde bir öncekine göre Bursa’da CHP, AKP’den yüzde 4 oy çaldı. Bu arada CHP bir önceki seçimde aldığı oyun yüzde 2.4’ünü HDP’ye kaptırdı! Bir de şehir merkezine, yani Osmangazi’ye bakalım: Bursa genelindeki yüzde 4 oranı Osmangazi’de yüzde 50 arttı ve CHP merkez ilçede yüzde 6 oranında oy çaldı AKP’den. Buna karşın HDP’ye de yüzde 2.1 kaptırdı. CHP hala öğretmen emeklisi ve şehirli partisi. Ağırlıklı olarak işçilerin yaşadığı demiryolu altı yerine en yüksek oyu Çekirge Mahallesi’nden alması  bunun açık bir göstergesi zaten. Uzun vadeli ve planlı bir şekilde örgütlenip kırsal kesime, fabrikalara ve üniversitelere giremediği takdirde gelecekte tek başına iktidara gelme olasılığı havaya atılan paranın yere ne yazı, ne de tura, dik düşmesi kadar uzak bir ihtimal!