İnternet Yasaları

Geçen gün konu hakkında bir yazı okudum, çok ilgimi çekti. Malum, İnternet artık yaşamımızın ayrılmaz bir parçası haline geldi. Oradan okuyor, bilgi ediniyor, film izleyip, müzik dinliyor ve arkadaşlarımızla haberleşiyoruz. Müthiş bir bilgi otobanı İnternet. Ve onu kullandıkça kendi içinde bir takım kurallar, kendiliğinden oluşan kavramlar oluştuğunu gözlemliyoruz. Gelin internette sadece birkaç yıl içinde belirmeye başlayan bazı yasa gibi kurallara şöyle bir göz atalım: Streisand Etkisi İnternette bir bilgiyi ne kadar çok sansürlemeye çalışırsanız; o bilgi insanlar arasında o kadar hızlı yayılır. Bu etki, ismini ABD'li meşhur şarkıcı ve aktör Barbra Streisand'den alıyor. Streisand'in Malibu, Kaliforniya'daki rezidansının fotoğrafları 2003 yılında internete düşmüştü. Bir sebeple bundan rahatsızlık duyan Streisand, fotoğrafları çekip Pictopia.com sitesinden yayınlayan fotoğrafçı Kenneth Adelman'a dava açarak, mahkeme kararı ile sayısız internet sitesi, dosya ve hatta çeşitli sayfaları bile sansürlemeye çalıştı. Ne var ki bu girişim ters tepti ve konuya ilgi çok daha fazla büyüdü, konu hakkında çok daha fazla internet sitesi, video, görsel üretildi, başka birçok ülkede benzer siteler oluşturularak Streisand alay konusu haline getirildi. Muphry Yasası Eğer bir yorumcunun yorumunu düzelten bir yorum yapacak olursanız, sizin yorumunuzda da mutlaka düzeltilecek bir hata olacaktır. Bir diğer "vecize yasa" olan Murphy Yasası'na gönderme olarak geliştirilen Muphry ("Murphy" değil!) Yasası, özellikle de yazım ve dilbilgisine takılıp, diğer insanların yazımlarını düzelten kişilerde neredeyse her zaman gördüğünüz bir durumdur. Şu diyalogu mutlaka yaşamışsınızdır: Bence Nafizde bu konu da haksızdır. -Siz önce kendinize bakmalısınız .Türkçe'mizi düzgün kullanmalıyız: "Nafiz de bu konuda haksız" olmalı. Halbuki diğer kişinin Türkçesini düzeltmeye çalışan şahsın düzeltmesinde de mutlaka hatalar olacaktır. Örneğin dillere gelen ekler kesme işaretiyle ayrılmaz; dolayısıyla doğru yazım "Türkçemizi" olmalıdır. Keza, yazı dilinde noktalama işaretlerinden önce değil, sonra bir  adet boşluk bırakılır. Bu ve bunun gibi hatalar, kişi gerçekten Türkçeyi çok doğru kullanıyor olsa bile, kaçınılmaz olarak ortaya çıkacaktır. Godwin Yasası Dijital bir muhabbet ne kadar fazla uzarsa, konunun Naziler ve Hitler'e gelme olasılığı %100'e o kadar yakınsar. İnternette özellikle de politik bir tartışma yapıyorsanız, konuşmanın mutlaka bir yerden Nazilere ve Hitler'e bağlandığını görebilirsiniz. Bu o kadar yaygın bir tespittir ki, Oxford İngilizce Sözlüğü 2012 yılında Godwin Yasası'nı sözlüğüne dahil etmiştir. Cunningham Yasası Kafanızda olan bir soruya cevap almanın en etkili yollarından birisi, o soruyu bizzat hatalı bir şekilde yanıtlayıp, bir başkasının sizi düzeltmesini beklemektir. Bu yasa, internette kişilerin sorulara sıfırdan cevap yazmak yerine, başkalarının hatalarını düzeltmeye daha meyilli olmalarına dair gözlemden doğmuştur. Kural 34 Eğer bir şey hayal edilebiliyorsa mutlaka onun pornosu vardır. Eğer henüz yoksa da yakında olacaktır. Günümüzde yaklaşık 100 milyar doları aşmış bir bütçeye sahip olan porno endüstrisi, insanın aklının alabileceği (ve hatta alamayacağı) her türlü konuda porno üretmiştir ve üretmeye devam etmektedir. Özellikle de uç konulardaki pornografik içeriklere talep oluştukça, porno endüstrisi de buna cevaplar üretmeye çalışmaktadır. Bu, "İnternetin 34 Numaralı Kuralı" olarak bilinir. Bu kuralın tam olarak nereden çıktığı bilinmemektedir; ancak tahminlere göre ilk olarak 4chan sitesindeki bir internet kuralları listesinde bu kural 34’ncü  sırada verildiği için ismi böyle kalmıştır. Ünlem (Büyük Harf) Yasası Bir içerikte (veya e-postada) ne kadar fazla sayıda ünlem veya tamamı büyük harfle yazılmış kelime varsa, içeriğin tamamen uydurma olma ihtimali o kadar yüksektir. İlk olarak FactCheck.org tarafından 2008 yılında ifade edilen bu yasa, yine birçokları tarafından deneyimlenmiş olduğunu tahmin ettiğimiz bir durumu yansıtmaktadır. İnternet kültürü, kendi ifade ve algılarını doğurmuştur. Ünlem ve büyük harfle yazma, internette bağırma olarak algılanır. Wadsworth Sabiti İnternetteki bir videonun ilk %30'luk kısmında işe yarar hiçbir bilgi bulunmaz. İlk olarak Reddit'teki "Wadsworth" isimli bir kullanıcı tarafından ifade edilen bu yasa, internette üretilen içeriklerin ilk %30'luk kısmının "giriş" olduğu ve genellikle işe yarar herhangi bir bilgi içermediğini öngörür. Ve liste böyle uzayıp gidiyor. Mademki İnternet kullanıyoruz, bunları bilmek gerek. Son zamanlarda ben niteliksiz kalabalıkların içinde bulunmaktansa, nitelikli yalnızlığımla baş başa kalmayı daha çok seviyor ve tercih ediyorum. Ve bu uğurda İnternet en büyük yoldaşım.